اسباب بازی ها یکی از مهمترین نیازها برای پرورش استعداد و خلاقیتهای کودکان به ویژه تا ۱۰ سالگی هستند. بازی با اسباب بازی ها باعث اوج گرفتن تخیل کودکان، سرگرمی آنها و سلامت روانی آنها میشوند. استفاده از اسباب بازی ها حتی برای بزرگسالان نیز برای رهایی از استرسهای روزمره ضروری است. تاریخچه اسباب بازی ها به دوران ماقبل تاریخ بر میگردد، در موزههای سراسر دنیا میتوانید نمونههایی از عروسکهایی که به شکل بچهها، حیوانات و یا سربازان ساخته شدهاند را مشاهده کنید. اما اولین اسباب بازی ها چه شکلی داشتند؟
اولین اسباب بازی ها توسط خود کودکان خلق میشدند. این عروسکها و اسباب بازیها از موادی مانند سنگ، گل، خز و یا چوب ساخته میشدند. قدیمیترین عروسک کشف شده، تکهای از عروسکی مرمری با دستهای متحرک متعلق به دوران بابلیهاست.
خوشبختانه عروسکها و اسباب بازی های زیادی در سایتهای باستان شناسی مصری کشف شدهاند. قدمت این اسباب بازی ها به ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بر میگردد. عروسکهای سفالی در مقبرههای متعلق به خانوادههای ثروتمند پیدا شده است. قطعههای صاف چوبی که نقاشیهای زیبایی بر روی خود دارند و با نخهایی از جنس گِل و یا مهرههای چوبی تزئین شدهاند، هم جزئی از این کشفیات هستند. همچنین کودکان مصری با توپ، تیله، فرفره و تکههای استخوان (که مثل تاس پرتاب میشدند) بازی میکردند.
در فرهنگ یونان و روم، کودکان پس از رسیدن به سن بلوغ عروسکهای خود را تقدیم الههها میکردند. عروسکهای پیدا شده، ساده و از تکههای پارچه، چوب، گِل و یا استخوان ساخته شدهاند. بعضی از این عروسکها نیز از عاج و یا موم ساخته شدهاند. کودکان یونانی نیز با فرفره، اسبهای چرخ دار، حلقه و اسبهای سنگی بازی میکردند. شواهدی از بازی کردن با اسباب بازی های تختهای در میان کودکان رومی وجود دارد.
اسباب بازی های کودکان ایرانی در دوران پیش از اسلام، مجسمههایی ظریف از انسان، چهارپایان و پرندگان بودند که بافتی از سفال، چوب و یا سنگ داشتند. بیشتر این اسباب بازی ها در شوش، گیلان و سیلک کاشان یافت شدهاند.
حالا که تاریخچه اسباب بازی ها را بررسی کردیم، اجازه دهید گوشهای از تاریخچه پیشرفت اسباب بازی ها را بررسی کنیم:
اسباب بازی های ثبت شده ایرانی بعد از اسلام شامل مواردی مثل فرفره، چالیک، جغجغه، دهل، بوق، گردونچه (گردونه کوچک)، اسب چوبی و عروسک بوده است.
اسباب بازی های غربی اولین بار در دوره ناصر الدین شاه وارد ایران شدند. این ورود با سوغاتیهای او یعنی عروسکهایی با چشمانی روشن و موهای بلند و آرایش اروپایی رایج شد. بعد از جنگ جهانی دوم و بهبود سیستم تولید انبوه و حمل و نقل، اسباب بازی ها به همان سرعتی که اختراع میشدند سر از بازار ایران در میآوردند.
اسباب بازی های جمینو ، اسباب بازی های فکری هستند که با هدف پرورش خلاقیت کودکان، طراحی شدهاند و شامل پازل ها، تخم مرغ شانسی، جعبه های جادویی و لگوها هستند.
کدام یک از اسباب بازی های اختراع شده را بیشتر دوست دارید؟ تا به حال از اسباب بازی های جیمینو استفاده کردهاید؟